Τι είπε ο Γ. Μανιάτης στο Επιμελητήριο για τα ενεργειακά: τα κύρια σημεία της ομιλίας

Το στοίχημα της ενεργειακής εξοικονόμησης και της καθαρής ενεργειακής μετάβασης, αλλά κυρίως τα λάθη, οι προοπτικές και οι ευκαιρίες που αναδεικνύονται ήταν στο επίκεντρο της ομιλίας του πρώην υπουργού Ενέργειας Γιάννη Μανιάτη, ο οποίος βρέθηκε χτες στην Κόρινθο, προσκεκλημένος του Επιμελητηρίου Κορινθίας.

Τα κύρια σημεία της ομιλίας του κ. Μανιάτη, ο οποίος γνωρίζει τα ενεργειακά ζητήματα όσο λίγοι επικεντρώνονται στα παρακάτω:

“Βρισκόμαστε στο πιο αποφασιστικό σημείο των διεθνών προσπαθειών για την αντιμετώπιση της Κλιματικής κρίσης, της μεγαλύτερης πρόκλησης της εποχής μας. Ενώ διαρκώς αυξάνονται οι χώρες που δεσμεύονται για μηδενικές εκπομπές ρύπων έως τα μέσα του αιώνα, την ίδια στιγμή, αυξάνονται παγκοσμίως και οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου…“.

“Για να υπάρχει μια αίσθηση μεγέθους των δυσκολιών του παγκόσμιου αυτού εγχειρήματος, σημειώνεται ότι όλο το 2020, στη διάρκεια των παγκόσμιων εγκλεισμών, τη διακοπή μετακινήσεων, το σταμάτημα των παραγωγικών διαδικασιών κ.α. , η συνολική μείωση του διοξειδίου του άνθρακα δεν ξεπέρασε το 7% , ενώ σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό ενέργειας – ΙΕΑ, για να υπάρξει κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, για όλα τα επόμενα 30 χρόνια, θα πρέπει να υπάρχει μέση παγκόσμια μείωση των εκπομπών κατά 6,7% κάθε χρόνο“.

“Οι διακρατικές, κλιματικές και ταξικές ανισότητες έχουν δυστυχώς κορυφωθεί. Το 0.8% του πληθυσμού, κατέχει το 45% του παγκόσμιου πλούτου, στη διάρκεια της πανδημίας αύξησε κατά $4τρις (54%) τον πλούτο του, ενώ το φτωχότερο 50% του παγκόσμιου πληθυσμού, κατέχει λιγότερο από το 1% του παγκόσμιου πλούτου. Οι πλουσιότεροι του 1% εξέπεμψαν (1990-2015) πάνω από διπλάσιο διοξείδιο άνθρακα, από το φτωχότερο 50%. Η αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3οC, θα οδηγήσει 1,2 δις ανθρώπων να «ζουν» σε συνθήκες Σαχάρας. Κάθε χρόνο, το 45% των φρούτων και λαχανικών (όσο 1,7τρις μήλα), το 20% των γαλακτοκομικών, το 35% των αλιευμένων ψαριών (όσο 3δις σολομοί), το 30% των σιτηρών (όσο 763δις πακέτα μακαρόνια), πετιόνται σε χωματερές.

Δεν είναι αλήθεια ότι βρισκόμαστε όλοι στην ίδια (κλιματική) βάρκα. Η αλήθεια είναι ότι βρισκόμαστε όλοι στην ίδια (κλιματική) καταιγίδα, αλλά κάποιοι (λίγοι) βρίσκονται σε κρουαζιερόπλοιο και κάποιοι (πολλοί περισσότεροι), βρίσκονται σε σωσίβια λέμβο…”.

“Για να ικανοποιηθεί η ανάγκη για παροχή ηλεκτρισμού στα 785 εκατ. ανθρώπους που σήμερα δεν έχουν, καθώς και συνθήκες υγιεινής μαγειρικής στα 2,6 δις ανθρώπων, θα απαιτηθούν επενδύσεις  $40 δις/έτος, όσο το 1% του μέσου ετήσιου ρυθμού ενεργειακών επενδύσεων…”. 

“Η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να  αναδειχθεί στη νέα ελπιδοφόρα πηγή ενεργειακής τροφοδοσίας της Ε.Ε.“.

“Η μέχρι σήμερα κατά 40% εξάρτηση της Ευρώπης, από το Ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να μετασχηματιστεί σε αντίστοιχη εξάρτηση από την Κίνα ή κάποιες άλλες χώρες, οι οποίες διαθέτουν τα αντίστοιχα κοιτάσματα. Οι πρώτες ύλες πρέπει να διατίθενται διεθνώς με αυστηρούς περιβαλλοντικούς όρους, με επάρκεια, με αξιοποίηση ανακύκλωσης  και ασφαλώς σε τιμές προσιτές, διαφορετικά το επιπλέον κόστος θα το πληρώσει ο τελικός καταναλωτής…”. 

“Η Εξοικονόμηση Ενέργειας αποτελεί τον μεγάλο συντελεστή υλοποίησης των εθνικών και ευρωπαϊκών κλιματικών στόχων, με συμβολή 44% στο σύνολο όλων των δράσεων μείωσης των αερίων θερμοκηπίου. Δεδομένων των σημαντικών δυσκολίων υλοποίησης των στόχων για πράσινη ενέργεια σε έναν κόσμο με σημαντικά αυξημένες ενεργειακές ανάγκες, η Εξοικονόμηση Ενέργειας / Ενεργειακή Αποδοτικότητα αποτελεί κορυφαία ενεργειακή στρατηγική.

Το εξαιρετικά πετυχημένο ελληνικό πρόγραμμα της περιόδου 2011-14 «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον», το οποίο είχε αξιολογηθεί ως το δεύτερο καλύτερο της Ε.Ε., συνεχίζει να είναι το πρότυπο πρόγραμμα αναβάθμισης του κτηριακού αποθέματος της χώρας. Ως νέο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», προκειμένου να υλοποιηθούν οι φιλόδοξοι εθνικοί κλιματολογικοί στόχοι, πρέπει να φτάσει ετησίως τις ενεργειακές αναβαθμίσεις 120.000 κατοικιών, με €1,4 δισ. επενδύσεις και δημιουργία 40.000 θέσεων εργασίας. Το γεγονός ότι η εξοικονόμηση είναι ο κορυφαίος τομέας επενδύσεων, που δημιουργεί τις περισσότερες θέσεις εργασίας πρέπει να ωθήσει την Πολιτεία να μεγιστοποιήσει τις διατιθέμενες επενδύσεις. Ένα νέο πρόγραμμα που προτείνεται, με αξιοποίηση διεθνών διαγωνισμών ΣΔΙΤ ανά υγειονομική περιφέρεια, είναι το «Εξοικονομώ Υγείας-Πρόνοιας», που θα στηρίξει διαχρονικά το ΕΣΥ, με εξοικονόμηση €50.000.000/χρόνο”.

Οι μεγαλύτερες ευκαιρίες καινοτομιών αφορούν προηγμένες μπαταρίες και άλλες τεχνολογίες αποθήκευσης, ηλεκτρολύτες υδρογόνου, άμεση συλλογή από τον αέρα και αποθήκευση άνθρακα. Απαιτούνται νέοι αγωγοί μεταφοράς συλλεχθέντος διοξειδίου και συστήματα μεταφοράς υδρογόνου γύρω και ανάμεσα σε λιμάνια και βιομηχανικές ζώνες. 
Η μετάβαση σε μηδενικούς ρύπους, θα δημιουργήσει 14 εκατ. θέσεις εργασίας στην πράσινη ενέργεια και άλλα 16 εκατ. θέσεις στην κατασκευή οικονομικότερων συσκευών, ηλεκτρικών οχημάτων, ανακαίνιση και κατασκευή πράσινων κτιρίων. Θα χαθούν 5 εκατ. θέσεις στα ορυκτά καύσιμα, καλοπληρωμένες…”.

“Παρά τις προσπάθειες της δεκαετίας 2010, ορατός είναι ο κίνδυνος η εθνική προσπάθεια που ξεκίνησε με τον Ν.4001/2011 για την αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων να παρασυρθεί από τη γενικότερη μείωση επενδύσεων των εταιρειών ερευνών υδρογονανθράκων, αν δεν αναληφθούν συγκεκριμένες κυβερνητικές πρωτοβουλίες, ενόψει μάλιστα της ήδη επικρατούσας ανάκαμψης των τιμών το 2021-22. Παρά το γεγονός ότι έχουν ολοκληρωθεί 12 παραχωρήσεις θαλάσσιων και χερσαίων εκτάσεων-οικοπέδων, από τις οποίες οι πρώτες έξι (6) έπρεπε ήδη να βρίσκονται σε στάδιο παραγωγικών γεωτρήσεων, ακόμα (δυστυχώς) βρισκόμαστε στο στάδιο στο οποίο σχεδιάζεται η υλοποίηση της πρώτης γεώτρησης να γίνει το 2021. Παράλληλα όμως, διαπιστώνεται μια διαρκής αποχώρηση από τη χώρα, εταιριών που είχαν αναλάβει σχετικές δεσμεύσεις…“.

Σε μια κατά 100% εξαρτημένη χώρα από πετρέλαιο και φυσικό αέριο όπως είναι η Ελλάδα, τα οφέλη από την αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου που αναμένεται να αντικαταστήσει το πολλαπλά πιο ρυπογόνο πετρέλαιο είναι προφανή:

⦁ Δημιουργία χιλιάδων καλοπληρωμένων νέων θέσεων εργασίας. 

⦁ Σημαντική μείωση του ενεργειακού κόστους (σε ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο), που αποτελεί κορυφαίο πρόβλημα για την ελληνική βιομηχανία και βιοτεχνία. Ιδιαίτερα, ο μεσοπρόθεσμος σχεδιασμός για 170.000 καταναλωτές, με επεκτάσεις κόστους €470 εκατ., αποτελούν σημαντικές παρεμβάσεις μείωσης του ενεργειακού κόστους μικρομεσαίων επιχειρήσεων και νοικοκυριών στις περισσότερες περιφέρειες της χώρας. Παρουσιάζεται τεράστια υστέρηση της χώρας σε διείσδυση φυσικού αερίου (μόλις 8%), σε αντίθεση με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο (55%), γεγονός που επιβάλει να προχωρήσουν ταχύτατα όλες οι διαδικασίες επέκτασης των δικτύων.  

⦁ Μείωση της εξάρτησης από τρίτες χώρες (κίνδυνοι εξωτερικής πολιτικής και άμυνας – π.χ. Ισραήλ).

⦁ Άσκηση των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στην ελληνική ΑΟΖ, με συνακόλουθες αποφασιστικές απαντήσεις σε Τουρκία (πρόσφατες συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο).

⦁ Μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

⦁ Δυνατότητα αξιοποίησης τόσο της σημαντικής ελληνικής βαριάς μεταλλικής βιομηχανίας, όσο και της εθνικής ναυπηγοεπισκευαστικής υποδομής, οι οποίες μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες κατασκευής, συναρμολόγησης και συντήρησης σε μια σειρά ενεργειακών υποδομών, όπως εξέδρες άντλησης και αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου, offshore αιολικά πάρκα, ναυτιλία μικρών αποστάσεων, κ.ά.”