“Η κοινωνία δεν πρέπει να σιωπά αλλά οφείλει να αναγνωρίζει τα συμπτώματα βίας και να τα καταγγέλλει” σημειώνεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κατά της Κακοποίησης των Παιδιών, στις 19 Νοεμβρίου.

Στην ανακοίνωση, στην οποία παρατίθεται και η ρήση του αμερικανού συγγραφέα H. Jackson Brown, Jr. “Θυμήσου ότι τα παιδιά, οι γάμοι και τα λουλούδια αντανακλούν το είδος της φροντίδας που παίρνουν”, επισημαίνονται τα εξής:

“Η Παγκόσμια Ημέρα για την πρόληψη της Κακοποίησης των Παιδιών καθιερώθηκε το 2000 και εορτάζεται κάθε χρόνο στις 19 Νοεμβρίου σε συνεργασία με την επέτειο της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Η επιλογή της ημερομηνίας δεν είναι τυχαία, καθώς έγινε για να συνδυαστεί με την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού (20 Νοεμβρίου).

Η πρωτοβουλία για την εκστρατεία αυτή ανήκει στο Ιδρυμα Παγκόσμιας Διάσκεψης Κορυφής Γυναικών (WWWF). Πρόκειται για μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης για τη δημιουργία μιας κουλτούρας πρόληψης της παιδικής κακοποίησης.

Η βία στην οικογένεια και η παιδική κακοποίηση αντιμετωπίζεται ως πρόβλημα Δημόσιας Υγείας Το τέλος του 20ού αιώνα και οι απαρχές του 21ου σηματοδοτούν δύο σημαντικές εξελίξεις:

1. Την προαγωγή των δικαιωμάτων των παιδιών με βάση την σύμβαση των δικαιωμάτων του παιδιού (ΟΗΕ 1989).
2. Την προτεραιότητα που δίνει ο ΠΟΥ στο θέμα της ενδοοικογενειακής βίας, και της παιδικής κακοποίησης, με την ένταξή του σε σημαντική απειλή για τη Δημόσια Υγεία.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ ως κακομεταχείριση των παιδιών ορίζονται «όλες οι μορφές σωματικής, συναισθηματικής, σεξουαλικής κακοποίησης, παραμέλησης ή αμελούς διαπαιδαγώγησης ή αλλιώς εκμετάλλευσης, που γίνονται στο πλαίσιο κάποιας σχέσης ευθύνης, εμπιστοσύνης ή δύναμης με το παιδί, με αποτέλεσμα την πραγματική ή δυνητική βλάβη στην υγεία του παιδιού, στην επιβίωση, στην ανάπτυξη ή στην αξιοπρέπειά του».

Σε παγκόσμιο επίπεδο εκτιμάται ότι πάνω από 500.000.000 παιδιά ηλικίας 2 – 17 έχουν υποστεί σωματική, σεξουαλική ή συναισθηματική βία ή παραμέληση κατά το τελευταίο έτος. Δυστυχώς, υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες, σύμφωνα πάντα με στατιστικά στοιχεία, να πεθάνει ένα παιδί από βία παρά από ατύχημα. Ακόμη πιο λυπηρό είναι ότι πάνω από το 80% των θυτών είναι οι ίδιοι οι γονείς του θύματος. Τα παιδιά κακοποιούνται συνήθως μέσα στην ίδια την οικογένεια από άτομα που γνωρίζουν στο ευρύτερο περιβάλλον και σπανιότερα από αγνώστους.

Η πανδημία του κορονοϊού ανέδειξε για μια ακόμη φορά το ολοένα αυξανόμενο πρόβλημα της παιδικής κακοποίησης. Με τις κοινωνίες σε lockdown και την τεράστια οικονομική ύφεση παρούσα, εντείνεται το άγχος των μελών των οικογενειών.

H αυξημένη χρήση του διαδικτύου από ανηλίκους είτε για εκπαιδευτικούς σκοπούς είτε ως μέσο ψυχαγωγίας και κοινωνικοποίησης ενδέχεται να οδηγήσει στην αύξηση του φαινομένου της διαδικτυακής κακοποίησης.

Η βία στην παιδική ηλικία επηρεάζει τη δια βίου υγεία και ευεξία των παιδιών. Οι συνέπειες της παιδικής κακοποίησης επηρεάζουν τη μετέπειτα ζωή του, μετατρέποντάς τον σε έναν ενήλικα που αντιμετωπίζει διάφορες δυσκολίες σε σημαντικές πτυχές της ζωής του. Τα παιδιά – θύματα δε μιλούν, δε ζητούν βοήθεια, ντρέπονται και φοβούνται να αποκαλύψουν αυτό που τους συμβαίνει. Όμως, το βασικότερο όλων είναι ότι οι ενήλικες, ενώ γνωρίζουν, δεν καταγγέλλουν.

Σημαντικός είναι και ο ρόλος της κοινωνίας στην πρόληψη της κακοποίησης των παιδιών. Η κοινωνία δεν πρέπει να σιωπά αλλά οφείλει να αναγνωρίζει τα συμπτώματα βίας και να τα καταγγέλλει. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι είτε σωματικά (μώλωπες, κακώσεις, μελανιές, που δεν οφείλονται σε ατύχημα) είτε συναισθηματικά και συμπεριφορικά (αδικαιολόγητες συναισθηματικές μεταβολές, θυμός, άγχος, θλίψη, κατάθλιψη, επιθετικότητα, άρνηση από φροντίδα ενήλικα, χρήση ουσιών, χαμηλή αυτοεκτίμηση κ.α.).

Τηλεφωνική Γραμμή καταγγελίας περιστατικών κακοποίησης παιδιών:

1056 (Οργάνωση: «Χαμόγελο του Παιδιού»),

11525 ( Ενωση: Μαζί για το παιδί»),

1890 (Τμήμα Ηλεκτρονικού Εγκλήματος)”.

Για περισσότερες πληροφορίες:

– Βασίλειος Διαμαντόπουλος, Ιατρός Δημόσιας Υγείας Διευθυντής Ε.Σ.Υ.

Γενικός Διευθυντής Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Περιφέρειας Πελοποννήσου

– Σωτήριος Καμαρινόπουλος, Επόπτης Δημόσιας Υγείας/Υγεινολόγος

Αν. Προϊστάμενος Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας

– Νικόλαος Σωτηρόπουλος, Ψυχολόγος

Αν. Προϊστάμενος Τμήματος πρόληψης και προαγωγής της υγείας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας

– Αλεξάνδρα Θώδου, Φιλόλογος

τηλ. 271 3 610216