Τα τελευταία 18 χρόνια, πάνω από το 8% της συνολικής έκτασης της Ελλάδας έχει παραδοθεί στις φλόγες. Ένα ποσοστό που κάθε χρόνο αυξάνεται, μα δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένας απλός αριθμός στατιστικής. Πίσω από κάθε δασικό στρέμμα που χάνεται, υπάρχει ένα οικοσύστημα, ένας πνεύμονας πρασίνου, μια ασπίδα απέναντι στην κλιματική κρίση, και η απώλειά του αφορά όλους μας.
Το 2018, η χώρα βίωσε μια από τις πιο μαύρες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας της: την τραγωδία στο Μάτι, με δεκάδες νεκρούς. Αντί αυτή η καταστροφή να λειτουργήσει ως καμπανάκι για ουσιαστική θωράκιση της πολιτικής προστασίας, φαίνεται πως λειτούργησε περισσότερο ως παρένθεση σε έναν διαρκή κύκλο αδράνειας και πρόχειρων χειρισμών.
Το καλοκαίρι του 2024, η φωτιά ξεκίνησε από τον Βαρνάβα και έφτασε μέχρι το Πάτημα Χαλανδρίου. Δασικές εκτάσεις, άγρια ζώα, σπίτια και περιουσίες έγιναν στάχτη μέσα σε λίγες ώρες. Κι όμως, η επίσημη κρατική αφήγηση περιορίστηκε, ξανά, στο γνωστό μοτίβο: «Οι ισχυροί άνεμοι ευθύνονται». Μια βολική δικαιολογία, σχεδόν τελετουργική, που αποδίδει τα πάντα στον καιρό και αθωώνει την ανθρώπινη αμέλεια, την κρατική υποτίμηση της πρόληψης και την έλλειψη σχεδιασμού.
Την ίδια στιγμή, ο μηχανισμός του 112 λειτουργεί ως άλλοθι. Μαζικές εκκενώσεις οικισμών, χωρίς υποδομές, χωρίς σχέδιο, χωρίς καν πρόθεση προστασίας του περιβάλλοντος. Σαν στόχος να είναι απλώς να μην υπάρξουν ανθρώπινα θύματα, ενώ η καταστροφή του φυσικού τοπίου θεωρείται σχεδόν αποδεκτή, ένα «αναγκαίο κακό».
Κανείς δεν μίλησε για τα χιλιάδες στρέμματα δάσους που χάθηκαν. Κανείς δεν αναρωτήθηκε τι θα απογίνουν αυτά τα καμένα τοπία, πότε, και αν θα αποκατασταθούν. Καμία αποδοχή ευθύνης, καμία παραίτηση, καμία πολιτική αυτοκριτική.
Η απώλεια των δασών δεν είναι φυσικό φαινόμενο. Είναι πολιτική επιλογή. Είναι το τίμημα της αδράνειας, της υποβάθμισης του δημόσιου χώρου και της εγκατάλειψης της περιβαλλοντικής πολιτικής. Αν δεν αλλάξει ριζικά η προσέγγιση της πολιτείας, τότε κάθε καλοκαίρι θα μετράμε όχι μόνο στρέμματα καμένων εκτάσεων, αλλά και χαμένες ευκαιρίες για να προστατεύσουμε ό,τι ακόμα μπορεί να σωθεί.
* O Δημήτρης Καπετανάκης είναι φοιτητής Δημοσιογραφίας, ελεύθερος δημοσιογράφος και δημιουργός του ντοκιμαντέρ «Φλόγες».
Comments