Πριν λίγες μέρες παρακολουθήσαμε την είδηση για τον βανδαλισμό του ανοιχτού θεάτρου (μεταλλικής κατασκευής) που έχει τοποθετηθεί  στον αύλειο χώρο του Ξενία στην Αρχαία Κόρινθο που φιλοξενεί καλοκαιρινές πολιτιστικές εκδηλώσεις. Το ίδιο είχε συμβεί και πέρσι και πρόπερσι . Δυστυχώς είναι ένα σύνηθες φαινόμενο τέτοιου είδου κλοπές στην ευρύτερη περιοχή σε δημόσια και σε ιδιωτική περιουσία. Μην ξεχνάμε και την λεηλασία του θεάτρου «Μίκης Θεοδωράκης» στα Εξαμίλια Κορινθίας που ανήκει στην Π.Ε. Κορινθίας και χρόνια τώρα είναι εκτός λειτουργίας .

Γιατί λοιπόν ο αντιδήμαρχος Κώστας Πατσινέβελος και ο Αντιπρόεδρος του ΚΕ.Π.Α.Π. Παναγιώτης Μεταξάς έμειναν έκπληκτοι  από τις ζημιές που προκάλεσαν οι δράστες που όπως αποδεικνύεται στόχος τους ήταν η κλοπή . Γνωρίζουν  καλά την έξαρση της παραβατικότητας που αντιμετωπίζει η Κόρινθος , δεν θα ήταν λοιπόν συνετό να είχαν προβλέψει για την σωστή φύλαξη του θεάτρου κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών εκδηλώσεων; Δεν μιλάμε για καταστροφή από απρόβλεπτα φυσικά φαινόμενα αλλά από προβλεπόμενες κλεψιές γνωστών αγνώστων στην Κορινθία.

Ο Πρόεδρος της Αρχαίας Κορίνθου Κώστας Παπαιωάννου και η τοπική σύμβουλος Αναστασία Ρουστέμη Γκουριώτη  που είναι και μέλος του ΔΣ του Θεάτρου «Βασίλης Ρώτας» , γνωρίζοντας καλύτερα την περιοχή δεν θα έπρεπε να εισηγηθούν για την ύπαρξη επαρκής φύλαξης του χώρου για να αποφευχθεί να επαναληφθεί φθορά και απώλεια της δημόσιας περιουσίας ; Δεν είναι συνετό να προβλέπουμε απ΄το να βγαίνουμε μετά στο γυαλί και να απειλούμε τους δράστες για τις συνέπειες που έρχονται μετά την αποτρόπαια πράξη τους ;

Και το σημαντικότερο όλων. Γιατί τόσα χρόνια δεν έχουν γίνει ενέργειες από την δημοτική αρχή για να λειτουργήσει και πάλι το εγκαταλελειμμένο εδώ και δεκαετίες κτίριο του Ξενία; Δεν θα απαξιωνόταν ο περιβάλλοντας χώρος , θα συντελούσε στην άρτια οργάνωση των καλοκαιρινών πολιτιστικών εκδηλώσεων αλλά και θα αναβάθμιζε ολόκληρη την περιοχή όλο τον χρόνο.

Η εθελοντική ομάδα ΔΙΟΛΚΟΙ και ο ΞΕΝΙΑΣ

Η εθελοντική ομάδα ΔΙΟΛΚΟΙ κατά καιρούς έχουν κάνει προσπάθειες για να αφυπνίσουν την πολιτεία ώστε να επαναλειτουργήσει ο χώρος . Μια πρόταση αποκατάστασης και ανάδειξης του Τουριστικού Περιπτέρου ΞΕΝΙΑ Αρχαίας Κορίνθου έγινε τον Ιούνιο του 2013, στο πλαίσιο της έκθεσης “ΦΑΝΤΑΣΟΥ ΤΗΝ ΠΟΛΗ – ΚΟΡΙΝΘΟΣ 2013”, φιλοδοξώντας να ανοίξει, για μία ακόμη φορά, τη δημόσια συζήτηση για την επανάχρηση του Περιπτέρου, το οποίο μαζί με το Αρχαιολογικό Μουσείο και το παλαιό κτήριο της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών, αποτελούν μία μικρή ενότητα εμπνευσμένων δημιουργιών των κινημάτων της μοντέρνας αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα στην Αρχαία Κόρινθο.

Πριν ένα χρόνο, οι ΔΙΟΛΚΟΙ,  υλοποίησαν μια ακόμα μια δράση (εθελοντικός καθαρισμός) ευελπιστώντας να ανακόψουν την πορεία υποβάθμισης. Να αναδείξουν τις ξεχωριστές ποιότητες της αρχιτεκτονικής και της θέσης του κτηρίου. Να συντελέσουν στην αναβάθμιση του περιβάλλοντα χώρου του. Να ωθήσουν ώστε να επανέλθει σε χρήση μέσα από ενέργειες ομάδων πολιτών, καλλιτεχνών και άλλων, υπηρετώντας κοινωνικές ανάγκες αξιοποίησης δημόσιων χώρων και διατήρησης της συλλογικής μνήμης.

ΤοΤουριστικό Περίπτερο ΞΕΝΙΑ της Αρχαίας Κορίνθου

Δέσποινα Δεληγιάννη, αρχιτέκτων-Εμμανουέλα Καραγιαννάκη, αρχιτέκτων-Σωκράτης Κουρσούμης, αρχαιολόγος-Μαρία Κωσταγιάννη, αρχιτέκτων-Aλέξανδρος Στρατής, αρχαιολόγος (monumenta.org)

Το Τουριστικό Περίπτερο ΞΕΝΙΑ (pavilion) της αρχαίας Κορίνθου δεσπόζει στο πλάτωμα του λόφου βορείως του αρχαιολογικού χώρου και ανατολικά του αρχαίου θεάτρου, σε μία έκταση 18 στρεμμάτων που δημιουργήθηκε από τα μπάζα των αρχαιολογικών ανασκαφών της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην περιοχή (dump).

Ανήκει στην περίφημη σειρά των ΞΕΝΙΑ της περιόδου 1957-1967 που σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν από εμπνευσμένους αρχιτέκτονες της εποχής, υπό την επίβλεψη του τότε προϊσταμένου της Υπηρεσίας Μελετών αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη, σε προβεβλημένους αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς τόπους, διατηρητέους οικισμούς αλλά και τοπία ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους, με σκοπό την υποδοχή του μεγάλου τουριστικού κύματος προς την Ελλάδα.

Με βάση ένα στερεό και ουσιαστικό θεωρητικό υπόβαθρο, επιδιώχθηκε η επιλογή του κατάλληλου χώρου και προσανατολισμού, η ένταξη στο τοπίο, η σχέση του εσωτερικού και εξωτερικού χώρου, η απλότητα και σαφήνεια της μορφής, η ειλικρίνεια στη χρήση των υλικών, η τυποποίηση στην κατασκευή, αλλά και η ένταξη των μονάδων αυτών στη ζωή του κάθε τόπου. Το εγχείρημα έδωσε μία από τις σημαντικότερες ενότητες δημοσίων κτιρίων μεταπολεμικά σχεδιασμένων υπό μια συνολική αρχιτεκτονική θεώρηση.

Τα ΞΕΝΙΑ αποτελούν σήμερα σημείο αναφοράς για τους Έλληνες και ξένους αρχιτέκτονες ως μία σύγχρονη, καθαρή και ειλικρινή αρχιτεκτονική έκφραση, που με συνέπεια ερμήνευσε τις αρχές του μοντέρνου κινήματος μέσα από ένα κώδικα πολιτισμικής εντοπιότητας.

Το Τουριστικό Περίπτερο της Αρχαίας Κορίνθου, προσανατολισμένο στον νοητό άξονα Ακροκορίνθου – Κορινθιακού Κόλπου (νότος – βορράς) ώστε να διασφαλίζει τη μέγιστη δυνατή θέαση του υποβλητικού τοπίου και των μοναδικών μνημειακών συνόλων, διακρινόταν για το υποδειγματικό αρχιτεκτονικό του σχεδιασμό, τη μοντέρνα εσωτερική διακόσμηση, αλλά και έναν φροντισμένο, δροσερό κήπο στο πλάτωμα έμπροσθεν της νότιας εισόδου του.

Το κτίσμα αποτέλεσε σημείο αναφοράς στην πολιτιστική και κοινωνική ζωή της κοινότητας της Aρχαίας Κορίνθου, αλλά και της ευρύτερης περιοχής για τριάντα περίπου χρόνια, φιλοξενώντας πλήθος εκδηλώσεων και επισκεπτών που επιθυμούσαν να αναπαυθούν και να αναστοχασθούν «σε απόσταση αναπνοής» από τον οργανωμένο Αρχαιολογικό Χώρο και τον Ακροκόρινθο.

Το 1986, μετά την παραχώρησή του από τον ΕΟΤ στην τότε κοινότητα Αρχαίας Κορίνθου, το κτήριο εγκαταλείφθηκε και λεηλατήθηκε, παρά τις εκκλήσεις για αποκατάσταση και επανάχρησή του. Την παραχώρησή του στην τότε Νομαρχία Κορινθίας το 1999, ακολούθησε η πρόταση επαναλειτουργίας του με την προσθήκη πτερύγων για μετατροπή του σε κτήριο πολλαπλών χρήσεων, μεταξύ των οποίων και η λειτουργία ενός συνεδριακού κέντρου, η οποία απορρίφθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Άλλες προτάσεις, όπως η μετατροπή του σε πωλητήριο του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων, η στέγαση της τοπικής Εφορείας Αρχαιοτήτων ή η κατεδάφισή του για την ανέγερση στη θέση του ενός νέου Αρχαιολογικού Μουσείου, δεν έτυχαν της δέουσας προσοχής από τους ενδιαφερόμενους και ουδέποτε σχεδιάστηκαν ή υλοποιήθηκαν. Μοναδική χρήση του υπήρξε τα χρόνια που ακολούθησαν η πραγματοποίηση πολιτιστικών εκδηλώσεων στο πλάτωμα έμπροσθέν του, για τη διαμόρφωση του οποίου καλύφθηκε με σκυρόδεμα ο άλλοτε δροσερός κήπος με τις τριανταφυλλιές.

Η λεηλασία του πρωτοποριακά σχεδιασμένου εξοπλισμού του, η καταστροφή του εσωτερικού του και των ανοιγμάτων του και η μετατροπή του σε χώρο «φιλοξενίας» περιθωριακών ομάδων και ατόμων με οριακές συμπεριφορές, συνιστούν τις παραμέτρους της σημερινής, θλιβερής εικόνας απόλυτης εγκατάλειψής του από την Ελληνική Πολιτεία και την τοπική κοινότητα, χωρίς κανένα, επί του παρόντος, ορατό ενδιαφέρον αποκατάστασής του.

Η αποκατάσταση του κτίσματος χωρίς προσθήκες, η επαναλειτουργία του ως εντευκτηρίου με δυνατότητα διαμονής των επισκεπτών της περιοχής στο πλαίσιο ενός ευρύτερου δικτύου που συνδέει μεταξύ τους τα μνημειακά σύνολα του τόπου (Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων Αρχαίας Κορίνθου – Ακροκορίνθου – Λεχαίου), η λειτουργία του ως χώρου στέγασης πολιτιστικών εκδηλώσεων, αλλά και η φιλοξενία μίας φωτογραφικής έκθεσης της πολυετούς ιστορίας των ανασκαφών της ευρύτερης περιοχής της Αρχαίας Κορίνθου, αποτελούν συμβατές με την ιστορία του, αλλά και λειτουργικές χρήσεις, που θα αποκαταστήσουν την εικόνα ενός μοναδικού χώρου αναψυχής και ιστορικής μνήμης.

Η πρόταση αποκατάστασης και ανάδειξης του Τουριστικού Περιπτέρου ΞΕΝΙΑ Αρχαίας Κορίνθου έγινε τον Ιούνιο του 2013, στο πλαίσιο της έκθεσης “ΦΑΝΤΑΣΟΥ ΤΗΝ ΠΟΛΗ – ΚΟΡΙΝΘΟΣ 2013”, φιλοδοξώντας να ανοίξει, για μία ακόμη φορά, τη δημόσια συζήτηση για την επανάχρηση του Περιπτέρου, το οποίο μαζί με το Αρχαιολογικό Μουσείο και το παλαιό κτήριο της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών, αποτελούν μία μικρή ενότητα εμπνευσμένων δημιουργιών των κινημάτων της μοντέρνας αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα στην Αρχαία Κόρινθο.