4_ΚΟΙΝΩΝΙΑ5_ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η διαφωνία και η υπέρβαση στη σχέση Πέτρου και Παύλου

0

Στις 29/6 είναι η εορτή των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου.

Η πόλη της Κορίνθου , έχοντας ως πολιούχο τον Απόστολο Παύλο τιμά τον Απόστολο των Εθνών , τον Απόστολο με το φλογερό του κήρυγμα διοργανώντας η Μητρόπολη τα “ΠΑΥΛΕΙΑ 2018”.

Το σημαντικότερο όμως είναι να διδαχθούμε από την σχέση των δυο μεγάλων αυτών ανδρών πως πρέπει να διαχειριζόμαστε τις συγκρούσεις και να αντιμετωπίζουμε το διαφορετικό.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι η Εκκλησία όρισε να συνεορτάζονται την ίδια μέρα οι δύο κορυφαίοι απόστολοι … Πέτρος και Παύλος.

Ο εναγκαλισμός Πέτρου και Παύλου

Ίσως πέρα από τον τονισμό της σημασίας τους ως στυλοβατών της Εκκλησίας, θέλησε να επισφραγίσει την άρση των διαφωνιών τους και την τελική συμφωνία τους, σε θέματα, όχι πίστεως, αλλά βιώσεως της στην πράξη και στην καθημερινή ζωή.

Τα αρχαιότερα κείμενα του χριστιανισμού, οι Πράξεις των Αποστόλων και οι επιστολές του Παύλου, είναι εναργείς μάρτυρες της συγκρούσεως δύο κόσμων, του Παλιού και του Καινούργιου.
Τον πρώτο εκπροσωπούσε ο Πέτρος, τον δεύτερο ο Παύλος. Δεν διαφωνούσαν σε θέματα πίστεως. Και οι δυο ήταν φλογεροί κήρυκες του αναστημένου Χριστού.

Ο πρώτος, ο Πέτρος, “το στόμα των αποστόλων“, όπως τον αποκαλεί ο ιερός Χρυσόστομος, ήταν ο ζηλωτής, ο αγωνιστής, ο ασυγκράτητος μαχητής. Όπως ένας μικρός μαθητής πετάγεται να απαντήσει πρώτος στις ερωτήσεις του δασκάλου, έτσι και ο Πέτρος προτρέχει να δώσει πρώτος την απάντηση: “ποιός λένε οι άνθρωποι πως είναι ο Υιός του Ανθρώπου;… Εσείς ποιος λέτε πως είμαι;” ρωτάει ο Χριστός. – “Εσύ είσαι ο Μεσσίας, ο Υιός του αληθινού Θεού“, σπεύδει να απαντήσει ο Πέτρος. Στον Μυστικό Δείπνο, δεν δέχεται να του πλύνει τα πόδια του ο Διδάσκαλος. “Αν δεν σου τα πλύνω, δεν έχεις μέρος μαζί μου στη βασιλεία των Ουρανών“. – “Τότε Κύριε, όχι μόνον τα πόδια, αλλά και τα χέρια και το κεφάλι μου να πλύνεις!“… ΣτηνΓεσθημανή κόβει το αυτί του δούλου, στη δίκη του Ιησού καταφέρνει να μπει στο σπίτι του αρχιερέα, όπου δικαζόταν ο Χριστός, τον οποίον αρνείται από φόβο, για να μετανοήσει κατόπιν και να κλάψει πικρά.

Αυτός ήταν ο Πέτρος. Γεμάτος συναίσθημα, παρορμητικός, μαχητικός, ανυποχώρητος, ζηλωτής, άκαμπτος.

Και ήρθε η ώρα, “μετά την Ανάσταση να ποιμάνει τα πρόβατα“, κατά την εντολή του Κυρίου του. Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Πρέπει να τηρούμε τον μωσαϊκό νόμο; Αφού είμαστε Εβραίοι, ασφαλώς ναι. Και τον νόμο του Χριστού; Ασφαλώς ναι, και αυτόν. Και οι Εθνικοί, οι ειδωλολάτρες, που γίνονται Χριστιανοί; Ναι και αυτοί. Να ζουν εν Χριστώ, να τηρούν τον Νόμο της Χάριτος, αλλά και παράλληλα να τηρούν τα Σάββατα, τους καθαρμούς, τις ιουδαϊκές προσευχές, τις θυσίες στον Ναό; Ναι, ναι!

Και ήρθε ο Παύλος. Από που; Από το στρατόπεδο των διωκτών του Χριστού. Ήταν κι αυτός Ιουδαίος. Μάλιστα ήταν Φαρισαίος. Γνώριζε δηλαδή πολύ καλύτερα τον μωσαϊκό νόμο, τον οποίο τηρούσε ευλαβικά. Κι αυτό, ως τη θαυμαστή κλήση και μεταστροφή του. Κατάλαβε, ότι τίποτε δεν μας σώζει, παρά μόνον η πίστη στον Χριστό. Όλα τα άλλα είναι “σκύβαλα“. Και παίρνοντας τη μάχαιρα του Πνεύματος, με λόγο και γραφίδα, περιήλθε όλη την Οικουμένη, κηρύσσοντας το Ευαγγέλιο της σωτηρίας.

Τι του κόστισε αυτό, το περιγράφει ο ίδιος στην Β’ επιστολή του προς τους Κορινθίους: “Μόχθησα πολύ. Με χτύπησαν με αφάνταστη αγριότητα. Φυλακίστηκα πολλές φορές και πολλές φορές έφθασα στα πρόθυρα του θανάτου. Πέντε φορές μαστιγώθηκα από τους Ιουδαίους με 39 μαστιγώματα, τρεις φορές με τιμώρησαν με ραβδισμούς, μία φορά με λιθοβόλησα, τρεις φορές ναυάγησα, ένα μερόνυχτο έμεινα ναυαγός στο πέλαγος. Έκανα πολλές κοπιαστικές οδοιπορίες, διάβηκα επικίνδυνα ποτάμια, κινδύνεψα από ληστές, κινδύνεψα από τους ομογενείς μου Ιουδαίους, κινδύνεψα από τους Εθνικούς. Πέρασα κινδύνους σε πόλεις, κινδύνους σε ερημιές, κινδύνους στη θάλασσα, κινδύνους από ανθρώπους που υποκρίνονταν τους αδελφούς. Κοπίασα και μόχθησα πολύ, ξαγρύπνησα πολλές φορές, πείνασα, δίψασα, πολλές φορές μου έλειψε εντελώς το φαγητό, ξεπάγιαζα και δεν είχα ρούχα να φορέσω. Εκτός από τα άλλα είχα και την καθημερινή πίεση των εχθρών μου και τη φροντίδα για όλες τις εκκλησίες. Ποιανού η πίστη ασθενεί και δεν ασθενώ κι εγώ;” (11, 23-39)

Αυτός ήταν ο Παύλος. “Ο πρώτος μετά τον Ένα“, τον Χριστό. Αυτός που όργωσε όλη την Οικουμένη.

Και ο καρπός πολύς. Όμως τι θα γίνει με τους Εθνικούς. Ο Παύλος κήρυττε, πως δεν υπάρχει στον καινούργιο κόσμο του Θεού καμιά διάκριση: Ιουδαίοι κι Εθνικοί, άνδρες και γυναίκες, δούλοι και ελεύθεροι για να σωθούν τίποτε άλλο, παρά να δεχθούν τη Χάρη του Θεού και να ανταποκριθούν στο κάλεσμα της σωτηρίας που τους παρέχει η πίστη και το ολοκληρωτικό δόσιμο στον Χριστό.

Δεν τα πίστευε αυτά ο Πέτρος; Ασφαλώς τα πίστευε. Αυτό όμως δεν ερχόταν σε αντίθεση με τις απόψεις του περί της ανάγκης τηρήσεως του Μωσαϊκού Νόμου; Ασφαλώς ναι. Και ασφαλώς θα το γνώριζε αυτό. Όμως, είτε επειδή δεν είχε την αναγκαία τόλμη να διακόψει τους δεσμούς με τη Συναγωγή, είτε επειδή φοβόταν μήπως “σκανδαλίσει”  τους Ιουδαίους, οι οποίοι, οι οποίοι γινόμενοι Χριστιανοί δεν διενοούντο να φύγουν από τον Ιουδαϊσμό, επέμενε στις ιδέες του.

Και εδώ ήλθε η μεγάλη σύγκρουση. Ο Πέτρος ήταν αναποφάσιστος, ο διστακτικός. Ο Παύλος ήταν ο απόλυτος, ο ασυμβίβαστος. Ο Πέτρος φοβόταν τις αλλαγές, σκεπτόταν και το “πολιτικό κόστος“. Ο Παύλος ήθελε “καθαρές λύσεις“.

Η διαφωνία, που εκφράστηκε σε υψηλούς τόνους και προσέλαβε διαστάσεις, λύθηκε “δημοκρατικά“, δηλαδή συνοδικά. Στη λεγόμενη Αποστολική Σύνοδο των Ιεροσολύμων, το 49 μ.Χ., ο Πέτρος ύστερα από πολλή συζήτηση, παραδέχθηκε ότι ο Θεός δεν κάνει διάκριση ανάμεσα σε Ιουδαίου και Εθνικούς, “αλλά καθάρισε με την πίστη στις καρδιές τους“. Γι’ αυτό, το να φορτώνονται βάρη πρόσθετα στον τράχηλο των χριστιανών, είναι πρόκληση κατά του Θεού, αφού “πιστεύουμε ότι θα μας σώσει (τους Ιουδαίους) η χάρη του Κυρίου Ιησού, με τον ίδιο τρόπο που θα σώσει και εκείνους (τους Εθνικούς)” (Πράξ. Ι5, 7-11).

Η απόφαση της Συνόδου που αναγράφεται στις Πράξεις των Αποστόλων (15, 23-29), απεστάλη στις εκκλησίες και έτσι κόπηκε ο ομφάλιος λώρος που συνέδεε την Εκκλησία με τη Συναγωγή, το Παλιό με το Νέο, τον Νόμο με τη Χάρη. Αν δεν συνέβαινε αυτό, ο χριστιανισμός δεν θα ήταν τίποτε περισσότερο από μια ιουδαϊκή αίρεση.

Τα μηνύματα της εορτής είναι πολλά

Οι σκοπιμότητες, οι δισταγμοί στην αντιμετώπιση της αλήθειας και της πραγματικότητας κατά πρόσωπον, η κατίσχυση του φόβου μήπως “σκανδαλισθούν” μερικοί και συνακόλουθα η απόκρυψη της αλήθειας και του σωστού, περαιτέρω η ατολμία στη λήψη κρίσιμων αποφάσεων, μπορεί να έχει ολέθριες συνέπειες για την πορεία ενός μεγάλου έργου, με επιπτώσεις σε ένα μεγάλο πλήθος ανθρώπων και σε μεγάλο βάθος χρόνου. Κι αν βρεθεί ένας δυναμικός αγωνιστής που θα επιχειρήσει κάτι τολμηρό, μπορεί να δημιουργηθούν διαφωνίες, εντάσεις και συγκρούσεις. Και οι μεγάλοι, οι άγιοι μπορεί να διαφωνούν. Αν στη διαφωνία τους παρεισφρύσει η έλλειψη αγάπης, τότε μπορεί   να είναι μεγάλοι, αλλά δεν είναι άγιοι.

Όχι μόνο οι μεγάλοι και οι άγιοι, αλλά και οι μικροί και συνηθισμένοι άνθρωποι μπορεί να διαφωνούν. Ο διάλογος, η αγάπη , η προσφυγή στη διαιτησία κάποιου άλλου, μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση της διαφοράς.

Αλλά τώρα φτάσαμε στην ουσία του ζητήματος: όλα αυτά χρειάζονται προϋποθέσεις ενός ήθους που είναι τόσο δυσεύρετο στις χαλεπές ημέρες μας, σε μια κοινωνία εθισμένη στην ήσσονα προσπάθεια, στον ευδαιμονισμό, στον ατομικισμό, στην άκοπη απόκτηση υλικών αγαθών και στην παντελή αγνόηση του Άλλου… Που βρίσκεται αυτό το ήθος; Ιδού το ζητούμενο! …

Πέτρος και Παύλος. Αν διδαχθούμε κάτι από το παράδειγμα τους. Αν εμπνευσθούμε κάπως από τη βιοτή τους. Αν τους κατεβάσουμε από το υψηλό βάθρο τους, που η ευλάβεια των Χριστιανών τους εγκατέστησε, πολλές φορές θεωρώντας τους αποκομμένους από τον κόσμο και τους τοποθετήσουμε στην καθημερινή ζωή μας, φίλους συντρόφους, συμπαραστάτες και οδηγούς, τότε… ίσως κάτι έχουν να μας πουν και για το σήμερα.

Από το περιοδικό “Ανάπλασις” 2010

Αφιέρωμα στον Αδάμ Αθουσάκη

Previous article

Ο Γιάννης Χαρούλης για μια μοναδική συναυλία στο Βέλο Κορινθίας

Next article

You may also like

Comments

Comments are closed.