By 
Στα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου αιώνα κύριο αγροτικό προϊόν υπήρξε η σταφίδα, η οποία είχε κεντρικό ρόλο στην οικονομία της Ελλάδος και απέφερε μεγάλα κέρδη. Ο Ξενοφών Ζολώτας είχε πει χαρακτηριστικά ότι «η σταφίδα για την Ελλάδα ήταν ότι ο καφές για τη Βραζιλία». Για τη περιοχή της Βόχας, η σταφίδα ήταν το βασικό αγροτικό προϊόν της που συνέβαλε αποφασιστικά στη διαμόρφωση της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας στο χρονικό διάστημα του Μεσοπολέμου. Όταν λέμε «Μεσοπόλεμος» εννοούμε τη χρονική περίοδο μεταξύ Α΄ και Β΄ ΠΠ (τέλη 1918 με τέλη 1939). Στην υπό εξέταση περίοδο σημειώθηκαν πολλές αλλαγές και ανακατατάξεις. Επομένως, είναι απαραίτητο και χρήσιμο στο σημείο αυτό να γίνει μια σύντομη αναφορά στο ιστορικό πλαίσιο που είχε διαμορφωθεί.
Ιστορικό πλαίσιο
Με τη λήξη του Α΄ ΠΠ το 1918, ξέσπασε Ελληνοτουρκικός πόλεμος και ο Ελληνισμός οδηγήθηκε σε μια νέα δραματική περίοδο.
- Το 1919 άρχισε η επονομαζόμενη «Μικρασιατική εκστρατεία» με την απόβαση των ελληνικών στρατευμάτων στη Σμύρνη της Μικράς Ασίας.
- Τον Αύγουστο του 1920υπογράφτηκε η Συνθήκη των Σεβρών που δημιουργούσε προς στιγμή τη Μεγάλη Ελλάδα των δύο Ηπείρων (Ευρώπη, Ασία) και των πέντε θαλασσών (Αιγαίο, Ιόνιο, Μεσόγειος, Εύξεινος πόντος, Μαύρη θάλασσα, Προποντίδα).
- Το 1922 κατέρρευσε το ελληνικό μέτωπο στη Μικρά Ασία και καταστράφηκε ολοκληρωτικά η Σμύρνη. Στη συνέχεια συγκροτήθηκε η Επαναστατική Κυβέρνηση των Νικολάου Πλαστήρα, Στυλιανού Γονατά και Δημητρίου Φωκά. Ακολούθησε η δίκη των έξ.
- Το 1923 υπογράφτηκε η Συνθήκη της Λωζάννης μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας. Ακολούθησε ο ξεριζωμός του Μικρασιατικού Ελληνισμού με την υποχρεωτική Ελληνοτουρκική Ανταλλαγή των πληθυσμών. Σύμφωνα με την Απογραφή 1928, έφθασαν τότε στην Ελλάδα 1.070.000 Έλληνες πρόσφυγες. Σε αυτούς προστίθενται και άλλοι 150.000 που είχαν προηγηθεί. Επομένως, ήρθαν 1,2 εκατ. επιπλέον άνθρωποι σε μια χώρα που το 1920 αριθμούσε 5.000.000 πληθυσμό. Η εγκατάσταση και η ανακούφισή τους με την ανεύρεση στέγης και την απασχόλησή τους, υπήρξε το μεγαλύτερο πρόβλημα τη περίοδο αυτή του Μεσοπολέμου.
- Τη περίοδο 1924 – 1925 σημειώθηκε οξύτατος ανταγωνισμός των ξένων ξηρών καρπών της αμπέλου προς την ελληνική σταφίδα, με αποτέλεσμα να προκληθεί υποτίμηση των ελληνικών σταφίδων και μειωμένη κατανάλωση.
– Δάνεια Ελλάδος
[1922]—Πρώτο αναγκαστικό δάνειο με διχοτόμηση του χαρτονομίσματος.
[1924]—Έκδοση προσφυγικού δανείου 10 εκ. λιρών
[1926]—Έκδοση δεύτερου αναγκαστικού δανείου
[1927]—Πρωτόκολλο Γενεύης (Δάνειο 9 εκ. στερλινών)
- Το 1929 – 1932 προκλήθηκε η μεγάλη Διεθνής Οικονομική κρίση με τη κατάρρευση του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης. Συνέπεια της κρίσης αυτής ήταν η Ελλάδα να χρεωκοπήσει το 1932 και η δραχμή να υποτιμηθεί. Επηρρεάστηκε τότε σε μεγάλο βαθμό η εξέλιξη της σταφιδοπαραγωγής διότι η Γαλλική Κυβέρνηση απαγόρευσε την εισαγωγή ελληνικών κρασιών, με αποτέλεσμα να μειωθούν οι εξαγωγές της σταφίδας και των σταφυλλιών κατά 50%.
- Το 1935 εκδηλώθηκε η μεγάλη σταφιδική εξέγερση.
- Το 1936 ο πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς επέβαλε δικτατορία. Κορύφωση της πολιτικής κρίσης στην Ελλάδα.
- 1940. ΕλληνοΙταλικός πόλεμος.
Δημοψηφίσματα ( 3 )
[1920]—Επάνοδος Βασιλιά
[1924]—Αβασίλευτη Δημοκρατία
[1935]—Παλινόρθωση της μοναρχίας
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, όπως ήταν φυσικό και επόμενο επηρρεάστηκαν η οικονομία και η αγορά, με τους όρους και τις συνθήκες τους να μεταβάλλονται. Κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, το βασικό ζήτημα παρέμενε «το σταφιδικό». Η σταφιδική κρίση που είχε προκληθεί νωρίτερα από τη δυσαναλογία μεταξύ παραγωγής και εξαγωγής της σταφίδος σε συνδυασμό με τη κατακόρυφη πτώση της κατανάλωσής της, πήρε τη περίοδο αυτή του μεσοπολέμου διαστάσεις γενικότερης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, διότι βρήκε τους σταφιδοπαραγωγούς οικονομικά τελείως ανοργάνωτους.
Δείτε περισσότερα
Στο λινκ που ακολουθεί μπορείτε να διαβάσετε την εργασία του Κωνσταντίνου Σ. Σχοινοχωρίτη με θέμα «Η σταφίδα και η συμβολή της στη διαμόρφωση της οικονομίας και της κοινωνίας της Βόχας κατά το διάστημα του Μεσοπολέμου (1918 – 1940)». Η εργασία παρουσιάστηκε στην εκδήλωση του δήμου Βέλου – Βόχας που έγινε στις 26.11.2023, στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του δημοτικού σχολείου Βέλου.
Comments